Długość ciała: 9-10 cm. Jeden z naszych najmniejszych ptaków. Łatwo go rozpoznać po brązowym prążkowanym ubarwieniu i drobnej sylwetce z zadartym, krótkim ogonkiem. Choć nie jest ptakiem rzadkim w naszych lasach rzadko go widujemy. Jest bardzo ruchliwy, ale trzyma się gęstych zarośli i rzadko pokazuje się na otwartych miejscach. Mimo swych niewielkich rozmiarów śpiewa wyjątkowo donośnym i dynamicznym głosem. Śpiew jest urozmaicony, złożony z melodyjnych zwrotek z trelami. Zamieszkuje prawie całą Europę (poza północnymi i wschodnimi krańcami), Bliski Wschód, środkową i wschodnią Azję oraz Afrykę Północną. Jedyny przedstawiciel rodziny strzyżyków występujący w Starym Świecie. Uważany jest za ptaka osiadłego, ale niektóre osobniki z chłodniejszych rejonów Europy i Azji kierują się na południe lub południowy zachód (są więc częściowo wędrowne). Zimą jednak większość strzyżyków koczuje w okolicach swych terenów lęgowych. Wyróżnia się około 29 podgatunków różniących się nieznacznie upierzeniem. W większości Europy występuje strzyżyk z podgatunku nominatywnego (T. t. troglodytes). Na niektórych wyspach strzyżyki je zamieszkujące są ciemniejsze i mocniej prążkowane.
W Polsce zamieszkuje cały niżowy obszar kraju. Jego siedlisko to lasy liściaste i mieszane z bujnym podszytem, zdziczałe parki i ogrody. Średnio liczny ptak lęgowy. Buduje kuliste gniazdo ukryte nisko wśród gęstych gałęzi lub na ścianie wykrotu, składa 6-7 białych czerwonawo nakrapianych jaj. Wysiadywanie: 14-16 dni. Młode opuszczają gniazdo po 15-17 dniach. Pożywienie, owady i drobne bezkręgowce. Wędrowny. Przylot: III-IV, odlot: IX-X, gatunek chroniony.
