Średniej wielkości sokół. Długość ciała: 32-35 cm. Grzbiet i pokrywy skrzydłowe zawsze rdzawo-brązowe z czarnymi, trójkątnymi plamami, również pazury są czarne. Samica jest bardziej brązowa z wierzchu i ma kreskowaną głowę. U obu płci spód ma kremową barwę o gęstym nakrapianiu. Niebieskawoszary ogon jest długi, u samca z widoczną z daleka szeroką, biało obrzeżoną, czarną pręgą, u samicy oprócz szerokiej, czarnej pręgi występuje szereg węższych, ciemnych prążków. Rozszerza się na końcu. Skrzydła wąskie, długie i ostro zakończone na kształt sierpa. – Pustułka jest jedynym naszym ptakiem drapieżnym, który przystosował się do życia w warunkach miejskich. Wysokie budynki i wieże kościołów są dla niej odpowiednikiem skalnych ścian, na których pierwotnie gniazdowała. Długość życia: maksymalnie do 15 lat.
Gniazdo; najczęściej w starych gniazdach po wronach, srokach i innych krukowatych, szponiastych, czapli umieszczone w górnych partiach wysokich sosen, w szczelinach skalnych i bardzo rzadko w dziuplach drzew, a także w załomach i gzymsach murów miejskich budynków i wież. Korzysta także ze skrzynek lęgowych, zwłaszcza typu półotwartego. Lęg; Około połowy maja (również od marca do czerwca) składa 3–7 jaj, które są równo-biegunowe, owalne o tępych biegunach, o średnich wymiarach 40 × 32 mm i ubarwieniu białożółtym, szaroróżowym lub ceglastoróżowym z gęstymi plamami koloru rdzawo-brązowego. Od złożenia ostatniego jaja trwa ok. 28–32 dni. Samiec karmi partnerkę jeszcze nawet przed złożeniem jaj. Robi to aż potomstwo nie osiągnie 10. dnia życia. Młode przebywają w gnieździe przez okres 27–35 dni. Dojrzałość płciową osiągają w wieku 10 miesięcy.
W Polsce dawniej średnio liczny, obecnie nieliczny ptak lęgowy, rozpowszechniony, najliczniejszy sokół w całym kraju przez cały rok. Występuje też w Tatrach. Nie wszędzie jednak spotkanie z tym drapieżnikiem jest jednakowo prawdopodobne. Najrzadziej widuje się go na północy i północnym zachodzie. Zimą pustułki są nielicznie widywane, regularnie jedynie na zachodzie. Przylatują od początku marca do połowy kwietnia. Zaczynają odlatywać w sierpniu, kończąc ten proces w listopadzie (najczęściej jednak w październiku)
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.
